خیانەت و چەتەیی دو پەیڤێن هەڤالجێمکن و ژێکجودا نابن و رەنگە دیرۆکا وان دگەل پەیدابوونا مرۆڤایەتیێ بوویە. ژبەر کو چەتەیی ژی بەرهەمێ پێشکەڤتنا ئەقلێ مرۆڤی و جودا ژ ئەقلێ گیانەوەران بوویە، لایەنێ زلهێزێ بۆ خوە چەتیان دگرت ولایەنێ دبتە چەتە و داردەستێ وی ئالیێ ب هێز سەخمەرات تێرکرنا خورسکان (غریزە)یان، ب ڕێکا ب دەستڤەهینانا ئارمانجێن ئابۆری، لەشکەری، جڤاکی و بەرفرەهکرنا هەیمەنێ ل چوارچۆڤەیێن جۆگرافی یێن جوداجودا دا و مایتێکرنا گوهۆڕینێن دێمۆگرافی یێن جڤاکێن هەڤڕک دا. لێ دیرۆکا پەیدابوونا چەتەیا ب کرێ گرتن گۆرەی بەلگەیێن هەین بۆ بەریا پتر ژ سێ هزار سالان ل وەلاتێن مسرێ و یۆنانێ و ئیرانێ دڤزڕت و هەتا نها بەردەوامە.
هەلبەتە جڤاکێ کوردی ژی مینا هەر جڤاکەکێ جیهانی ژ ڤان هەردو ساخلەتێن کرێتێن جڤاکی بێ بەهر نەبوویە. دبت فاکتەرێن سەرەکیێن خیانەت و دووڤەلانکیا کوردان بەهرا پتر بۆ جهێ جیۆگرافیێ کوردستانێ و حەزژێکرنا زێدە یا تاکێ کوردی بۆ مالێ دونیایێ دزڤڕت کو رەخوروویێن وێ هەموو دەولەتێن داگیرکەرن و چو دراوسیێن بێ لایەن نینن. گۆرەی ڤی واقعێ هەیی، هەکە ئەم ئەرشیفێ دیرۆکا خەبات و تێکۆشینا کوردان گۆرەی وان قەلەمێن بێ لایەن نڤیسی ڤەکەین، ب کێمی پشتی کوردستان ل سەدی شازدێ زاینی، ل ناڤبەرا سەفەوی و عوسمانیان دو پارچەبووی و رۆلێ مەلا ئدریسێ بەدلیسی یێ رازیکرنا میرێن مێرنشینێن کوردی بۆ خزمەتکرنا ئۆسمانیان تێدا دیار ڤەکەین دێ بۆ مە دیار بت کو چو ئالیێن سیاسی یێن کوردی ل هەر چار پارچەیێن کوردستانێ نەماینە چەتەیی و خیانەت دژی نفشێ خوە نەکری. خالا بالکێش ئەوە هەر ئالیەک هەر دەم هێجەتان بۆ خوە دگرت و خیانەت و چەتەیا خوە وەک خالەک سەرەکی ژ تاکتیک و ستراتیجیکا خوە یا گەهشتنا ئارمانجێن نەتەوەیی بۆ خوە حەلال دکەت. ئها ل ڤێرە مسیبەت پەیدادبت، دەمێ رێبەر و سەرکێشێن کوردان کلیلا میکیاڤیللی یا گەهشتنا ئارمانجان ب هەر رێکاهەیی، ل سەر حسێبا بەهانە و پرنسیپێن خوە بو خوە حەلال دکەن و بکاردهینن.
گۆرەی دیتنا ناڤهینای، تەڤ سەرکێش و رێبەرێن کوردان چ وەک شۆڕشگێڕ و خەباتکەرێن زڤڕاندنا ئاخا ژدەستدای و داگیرکری یان وەک سەرۆکێن هۆز و عەشیران و خوەدایە دگەل دەولەتەکا داگیرکەر یان پتر ژ دەولەتەکێ، بەرامبەر پارەی و دەستکەڤتیان، چو ئالی نابێژن: ((ماستێ من یێ ترشە.)) ئانکو هەر ئالیەک ئالیێ دی ب خیانەتێ و چەتەیێ تاوانبار دکەت و خوە مافدار و خودان رێکا پیرۆزا کوردینیێ ل قەلەم ددەت. ل ڤێرە جارەکا دی بیرا چیرۆکا مەسیحی دگەل مریدێن وی دهێتە بیرا من، دەمێ رۆژەکی دیتی هندەک مریدێن وی یێن توندڕەۆ یێ ل ژنکەکێ کۆمبووین و دڤێت وێ ژنێ ژ بەر کرنا تاوانا زنایێ برەجمینن. پشتی مەسیحی ئەو راوەستاندین و پرسیار ژ وان کری کو هەچیێ ژ وان بێ گوننەهـبت بلا ژ ناڤ کۆمێ دەرکەڤت و بەرەکی د وێ ژنکێ وەربکەت. د وێ گاڤێ دا، هەموو راوەستن و بەرێ خوە دا ئێکودو و کەس بێ گوننەهـ، ژبلی مەسیحی دەرنەکەت. ڤێجا مەسەلا کوردان ژی وەسانە، ب ئەگەرێ خالێن ل سەری مە ئاماژەدایێ یان پتر، د درێژاهیا دیرۆکێ دا، کەس نەمایە هەوجەی چەتەیێ و خیانەتێ نەبووی، ژ بوو پاراستنا کیانێ خوە و نەکری، بەرانبەر، هەر دەم برایێن خوە یێن هەڤڕک ب خیانەتێ و چەتەیێ ل قەلەم داین دا کو ب کێمی ئەندامێن حزبا خوە یان زەلامێن عەشیرا خوە ب پاقژی و نەتەوەپەروەری ل قەلەم بدەن و بەردەوامیێ ب خەباتا خوە یا سیاسی یان خێلەکی بدەن.
خیانەت و چەتەیی
